Januari
Deze wilde Bloementuin toont een afspiegeling van het Brabantse landschap met zijn begroeiing van wilde bloemen van rond de vijftiger jaren. De 20.000 vierkante meter grote tuin is aangelegd en wordt nog steeds onderhouden en beheerd door mensen van de Sociale werkvoorziening in Roosendaal.
Hun kunstwerk behoort tot een van de allermooiste wilde bloementuinen in Nederland en Vlaanderen.
Een stukje Brabants landschap uit de geboortestreek van Vincent van Gogh, waar hij ooit zo van genoten heeft.
De tuin, voorzien van een lijst, zou het enige levende schilderij van van Gogh kunnen zijn.
Sneeuw en vorst zullen de tuin een heel eigen karakter geven.
Er valt volop te genieten van de silhouetten van de bladerloze bomen en struiken. De hazelaar bloeit al enkele weken.
Opvallend in deze tijd van het jaar zijn de vele tinten bruin en grijs. Het nu kale hout stelt de bezoeker tevens in staat om de kennis te nemen van de verscheidenheid aan knoppen en hun kleuren. Tussen de heide vallen de blonde kleuren van de bunt op. De gaspeldoorn bloeit nu met warme gele bremachtige bloemen.
Natuurlijk zijn er de groenblijvers zoals hulst, taxus, zeeden, grove den, brem en gaspeldoorn.
De kamperfoelie trotseert met zijn nieuwe groene blaadjes de winter. Voor nieuw groen zorgen wilde narcis, nieskruid en het speenkruid.
Het Bosbeekje heeft zich het afgelopen seizoenen mooi ontwikkeld. Dit 30 meter lange landschapselement verbindt het achterste beekje met het beekje dat uitmondt in het venneke. In de komende jaren zal het Bosbeekje verder uitgroeien tot een ware schoonheid.
Dit jaargetijde is er te genieten van de altijd groenblijvende maretak of vogellijm. Meerdere vrouwelijke maretakken dragen hun melkwitte, aalbesgrote bessen.
De maretak komt in ons land van nature alleen voor in het zuiden van Limburg.
Het is en blijft voor West Brabant een bijzonderheid om maretakken in levende lijve te ontmoeten.
Februari
In onze poelen, beekjes en venneke komen groene kikkers, bruine kikkers en vier soorten salamanders voor. Een aantal van de zich gevestigde diersoorten is bij wet beschermd omdat ze in hun voortbestaan worden bedreigd. Zij hebben op dit plekske een nieuw leefgebiedje gevonden en hopelijk blijft dat zo tot in lengte van jaren. Het is een tuin om terecht trots op te zijn.
Na weken van erg zacht weer is de tuin zichtbaar tot leven gekomen.
Een deel van onze hazelaars heeft inmiddels gebloeid met geelgroene stuifmeelkatjes en hun karmijnrode vochtige vrouwelijke bloemetjes. De bestoven vrouwelijke bloemetjes zullen op het einde van de zomer de hazelnoten baren. Bij de ingang pronken duizenden wilde krokusjes in de voorjaarszon en lokken de ontwaakte hommelkoninginnen. Daarnaast heeft het zachte weer ook andere vroege voorjaarsbloeiers tot leven gewekt. Lenteklokjes tonen hun mooie vrij grote witte klokvormige bloemen met zachtgroene puntjes.
Her en der in de tuin is het bladgroen van speenkruid en muskuskruid boven de aarde. Ook slanke en stengelloze sleutelbloemen strekken hun bloemstelen en zullen weldra bloeien met hun zachtgele bloemen onze omgeving kleuren. Duizenden en duizenden wilde narcisjes hebben inmiddels de grond doorboord en laten hun knopjes al bewonderen. Indien het zachte weer aanhoudt zullen de eerste bruine kikkers actief zijn.
Maart
Alles in de tuin duidt er op dat het voorjaar onderweg is. Zeer uitbundig vieren planten en dieren hun voortplantingstijd.
De voorjaarsbloemen als maartsviooltje, sleutelbloem, speenkruid, holwortel, maagdenpalm, goudveil en voorjaarshelmbloem tonen de bezoeker hun prachtige bloemen.
Duizenden wilde narciskes draaien hun gele gezichtjes naar de zon.
De sleedoorn is overdekt met een sluier van de mooiste witte bloemetjes. De op het naakte hout bloeiende struik lijkt nu op een mensenbruidje.
Sommige wilgenstruiken zijn nu overladen met katjes, die als zilveren "lichtjes" aan de takken staan. De andere wilgenstruiken hebben hun gele of grijsgroene katjes al geopend.
Rondom deze struiken gonst het van de insecten die nijver op zoek zijn naar stuifmeel en nectar. Er zijn momenten dat een aardhommelkoningin zwaar beladen vlak langs je heen zoemt.
Vele vogels zingen uit volle borst en bakenen zo hun leefgebiedjes af en lokken een vrouwtje. De eerste tjiftjafkes en fitissen zijn vanuit het zuiden weer tot bij ons teruggekeerd en verwennen ons met hun voorjaarsliedjes.
Reden genoeg om een bezoek aan de heemtuin te brengen.
April
De statige wilde kriekenbomen zijn nu overladen met maagdelijk witte bloemen.
Zoveel schoons aan puur wit is er helaas nog nauwelijks in onze leefomgeving te vinden.
Ook de krent en inlandse vogelkers tonen hun witte bloemen.
Naast de blauwe maagdenpalm, gele sleutelbloemen, het gele goudveil, de gele gaspeldoorn, de welriekende muurbloem, de akkerhoornbloem, wildemanskruid, gevlekte dovenetel en grootbloemmuur zich van hun mooiste zijde.
Het water in smalle beekjes slingert zich als het ware het zilveren lintjes door de tuin op weg naar het Venneke. Ze worden begeleid met de witte en lila bloemetjes van de pinksterbloem en de vetgele bloemen van de dotters.
De mooie grijsgroene zeggenbladeren bevestigen het voorjaar. Steeds meer bomen en struiken laten ons genieten van de verschillende groene tinten die deze tijd van het jaar kenmerken.
Het geheel wordt opgeluisterd door de vele zingende vogels. Ook voor hen betekent het voorjaar een tijd van voortplanten.
Mei
De warme gele bloemen van de gewone brem, gaspeldoorn en stekelbrem zetten de tuin in brand.
Gehuld in bronsgroen vieren de eiken het voorjaar. Een nader onderzoekje leert de bezoeker dat dit de bloeitijd van de eiken is.
Her en der liggen prachtige kussens van het haarmos uitgedost in de fraaiste kleuren brons, goud en groen. Op vochtige plekjes bepalen de lila pinksterbloemetjes en het zachte van de echte koekoeksbloem de kleur.De witte kussentjes van akkerhoornbloemetjes liggen naast de ogenblauwe van de gewone ereprijs.
Op schaduwrijke plekjes vermengt het wit van de grootbloemmuur en look zonder look zich met het aparte rood van de dagkoekoeksbloemen en het in ons land helaas zeldzame knikkend nagelkruid.
Op zonnige dagen stoeien verliefde vlinders, libellen en waterjuffers.
Het kleurenaspect van het Kalkgrasland wordt nu bepaald door de zwavelgele bloemetjes van de muizenoortjes.
Het is een waar genoegen om via het Korenakkerpad de geur van het bloeiende koren op te snuiven en de eerste klaprozen en korenbloemen te ontdekken. De geur van het koren roept voor vele bezoekers beelden op uit hun jeugd.
Juni
In de wuivende korenveldjes pronken de akkerbloemen als nooit tevoren. Het rood van de klaproos wordt afgewisseld met korenbloemblauw en ganzebloemgeel.
In de houtwal die zich in de nabijheid van het korenveld bevindt koert het tortelduifje. Het maagdelijke wit van het wollegras begeleidt de beekjes en siert de oevers van poelen en het Venneke. Op het water van het Venneke drijven de witte bloemen van de wilde waterlelie.
Boven het water rijzen de op stelen staande gele bloemen van de gele plomp. De langs de oevers groeiende gele lissen zijn een ware sieraad.
Vanuit het vlinderweike volgen de duizenden witgele gezichtjes van de wilde margrieten de zon. Soorten als grasklokje, zonneroosje, biggekruid, knolspirea, veldsalie, wondklaver, karthuizeranjer, heideanjer en ereprijsjes geven kleur aan de andere weikes.
Zij die willen verdrinken van verliefdheid door in blauwe oogjes te kijken kunnen terecht bij de ereprijsjes.
Het sierlijke trilgras of beverke schudt met haar kopjes als ze voor de zoveelste keer door de juniwind worden gestreeld. Struiken als hondsroos, egelantier, vlier en Gelderse roos tonen hun mooie roze en witte bloemen.
Als de zon schijnt zullen vlinders, libellen, hommels en wilde bijtjes erg actief op zoek zijn naar nectar, stuifmeel of een levensgezel. De aanwezige vogels hebben het erg druk met zingen en het verzorgen van hun kroost.
Op de waterspiegels van ‘t Venneke, beekjes en poelen lokken de bloemen van het blaasjeskruid, drijvende water weegbree, gele plomp, waterlelie en pijlkruid de insecten.
De kabbelende beekjes, die als zilveren lintjes, door de tuin slingeren worden begeleid door het paars van kattenstaart, het roomwit van moerasspirea en het leverkleurige koninginnekruid.
Rondom de Puitekuil en in het Rivierengebied bloeit met haar zachte, lichtblauwe bloemen, de grootmoeder van het witlof en peekoffie; de wilde cichorei.
In de heide pronkt naast de rode dopheide ook de gewone dopheide met haar vleeskleurige belletjes.
Ook de struikheide heeft haar eerste paarse bloemetjes geopend.
Over enkele weken zal de struikheide als een paarse deken over het landschap liggen. In de omgeving van het Blauwgrasland schijnen als duizenden zonnetjes de bloemen van schermhavikskruid.
Hun pronken heeft slechts een doel: insecten lokken.
Juli
De heemtuin bevindt zich thans in de kleurrijkste periode.
Nu kan de bezoeker kennis maken met de bloemenzee van het Rivierengebied en het Kalkgrasland. Duizenden wilde bloemen geven geur en kleur aan onze leefomgeving.
Op zonnige dagen gonst het van de insecten. De vele dansende vlinders peuren op hun beurt nectar uit de bloemen. Zonder dat ze er weet van hebben bestuiven ze de bezochte bloemen.
Augustus
De hei ligt als een paarse sprei over een gedeelte van de tuin.
Langs de randen van de vochtige en droge hei is het warme geel van het schermhavikskruid en het intense blauw van de blauwe knoop in ruime mate aanwezig. De schoonheid van de blauwe knoop roept de herinnering op aan de tijd van toen vochtige en onbeste weikes nog werden gebruikt als hooiland.
In deze weikes groeide ooit de finefleur van onze wilde bloemen. Niet voor niets kregen deze weikes het predikaat blauwgrasland. De vele wilde bloemen hadden een blauwe of blauwgroene kleur. Blauwe knoop is meestal de laatste soort die is overgebleven en de herinnering oproept aan weleer. Tijdens het kuierke is deze blauwe parel volop te ontmoeten. Blauwe knoop is zeer geliefd bij vlinders, hommels en de kleurrijke zweefvliegen.
De kronkelende beekjes en Sijpeltjes worden op hun weg naar het Venneke begeleidt door het vele paarse van kattenstaart en leverkruid.
Her en der steekt de wilde bertram z’n kopje op en zorgt voor een vleugje wit tussen al dat paars. Het arm en natte beekdalleke wordt opgesierd door het immer glinsterende zilver van de roze zonnedauw. Dit kleine roze plantje vult haar buikje met insecten die haar bezoeken om van dauwdrupjes te drinken. Haar kleverige drupjes zijn een dodelijke val voor kleine maar ook voor libellen en zelfs vlinders.
Boven het heldere water van de beekjes, poelen en Venneke stoeien de waterjuffers en libellen, zij vertrouwen op hun eigen manier hun eitjes toe aan het levenbrengende water. Zij hebben er alle vertrouwen in dat Moeder Natuur voor de verdere ontwikkeling zorg zal dragen. Zodat het volgens seizoen opnieuw zulke mooie en tere wezentjes het water verlaten met de erfelijke eigenschappen van hun ouders in zich dragend. Deze diersoorten zijn niet alleen kwetsbare en wonderschone wezens uit verhalen en gedichten. Met wat geduld zijn ze in de Hof van de glimlach te bewonderen. Moeder natuur heeft ze bedacht met de meest fraaiste kleuren geel, groen, blauw en rood. Hun oogjes bestaande uit tienduizenden lensjes zijn op zich al een wonder.
Tot nu toe zijn er maar liefst 24 libellen en waterjuffersoorten waargenomen waaronder sinds 2003 de weidebeekjuffer. Ook dit jaar was er een exemplaar van deze opvallende en niet alledaagse soort enkele dagen te gast en te bewonderen.
In de afgelopen jaren heeft de Heemtuin zich ontwikkeld tot een Paradijslijk plekske, waar steeds meer levende wezentjes een welkom vinden, een plekske waar wij mensen te gast mogen zijn om te kunnen genieten van al dat moois wat de Moeder van alle moeders ooit heeft geschapen.
September
Stilaan neemt ook ’t Paradeske afscheid van de zomer en maakt zich klaar voor de herfst. De heide dooft een voor een haar zacht paarse lichtjes.
Voor de bezoeker is er nog van alles te genieten. Prachtige zijn de vele zaden en bessen, paddestoelen. De eerste bladverkleuringen, vogeltrek en erg mooie luchten zijn kenmerkend voor de tijd van het jaar.
Het is nu de tijd van bessen en zaden die in de mooiste kleuren en vormen te bewonderen zijn.
De eerste trekvogels houden zich al op in de tuin om er te snoepen van al datgene wat de natuur aan eetbaars te bieden heeft. Door zijn kleinschaligheid en rust biedt de tuin ook slaapgelegenheid aan de naar het zuiden trekkende vogels.
Duizenden spinnen hebben hun webjes gesponnen om insecten te vangen. Vooral tijdens de morgenuren kunnen bezoekers getuige zijn van het kostbaar gezicht dat teweeggebracht wordt door vele pareltjes die tijdens de nacht zijn ontstaan.
Hier en daar lopen we nog de kans een bruine kikker te ontmoeten, die als het om een vrouwtje gaat, met haar eitjes in haar lijfje op zoek is naar wat eetbaars.
De laatste atalanta's, kleine vosjes, dagpauwogen en vuurvlindertjes peuren met hun lange roltong nectar uit de laatste bloemen van de blauwe knoop.
Oktober
De herfst tovert ook hier de groene bladeren langzaam om van groen naar rood, geel en bruin.
Herfst betekent voor plant en dier klaarmaken voor de winter.
Bezoekers kunnen met volle teugen genieten van de schitterende kleuren en vormen van bessen en zaden.
‘t Klein Paradeske biedt de bezoeker naast natuur en landschapsschoon ook rust en stilte.
Het water van de sijpelbeekjes kabbelt tijdloos in de richting van ‘t venneke.Het rimpelloze water weerspiegelt de kleurrijke omgeving.
De vogeltrek is nu in volle gang.
Vele trekvogels vinden hier rust, een slaapplaats en voedsel in vorm van bessen en zaden. Zij vullen hier hun buikjes voor hun gevaarlijke overlevingstocht naar Afrika.
De sleedoorn pronkt er met zijn blauwgrijze, rolronde, knikkergrote wilde pruimkes. De rozenbottels van hondsroos en egelantier vormen oranjerode ovale spiegeltjes, die het Paradeske, zij het onderste boven, tot leven brengen.
Ook nu nog is het paddenstoeletijd.
November
Ook in de maand november is er in de tuin nog van alles om van te genieten.
Door het herfstweer zitten we midden in de bladverkleuring. Opvallend zijn de berken met hun witte stammen en kastanje bruine twijgen.
Op dode stammen, takjes en bladeren groeien meerdere soorten paddestoelen.Prachtig blond zijn de pollen van het pijpenstrootje.
De maretakbessen zijn van groen naar melkwit verkleurd.
Een aantal struiken, waaronder, wilde rozen, pronken met hun roodoranje bottels om de vogels te lokken. In ruil voor het verspreiden van de zaden krijgen zij het begeerde vruchtvlees.
Meerdere trekvogels hebben een plekje gevonden in ‘t Wilde Bloemenparadeske. Met een beetje geluk bestaat de mogelijkheid voor de bezoeker deze vogels te ontmoeten.
Een aantal bomen is behangen met het mooiste zilver afkomstig van bosrankzaden.
December
Ook in de winterperiode heeft de heemtuin veel aan natuur en het landschapsschoon te bieden.
De nu bladerloze bomen en struiken tonen hun eigen vorm en karakter. Hun machtige takken reiken naar de hemel en het licht. Een groot gedeelte van het jaar torsten zij de bladeren, hun vruchten of zaden.
De zomereiken, waarvan de takken tot aan de grond reiken, laten de bezoeker kennis nemen van zijn oorspronkelijke vorm en schoonheid.
Aan takken en twijgen bevinden zich vele bladen bloemknoppen. Ze zijn bedekt met schubben in de uiteen lopendste kleuren. In de voorbijgaande maanden hebben bomen en struiken het erg druk gehad om deze knoppen aan te leggen. Als het goed is zullen deze knoppen in het voorjaar openbarsten zodat bladeren en bloemen te voorschijn komen.
In het rimpelloze wateroppervlak van het ven en poelen wordt de bezoeker getroffen door de schoonheid van de omgeving die wordt weerspiegeld in Moeder Aarde's oudste spiegel.
De zwarte elzen worden druk bezocht door meesjes en andere vogels. Zij doorzoeken de bruinzwarte elzenpropjes op de aanwezigheid van zaadjes, insecten, spinnen en hun eitjes.
In deze tijd van het jaar kunnen door toedoen van ochtendnevels de bomen beladen geraken met rijp. Het geeft soms de indruk alsof bomen en struiken zijn voorzien met zilveren blaadjes en twijgjes.
Op sommige lijsterbessen en wilde appels zijn nu de groenblijvende maretak of vogellijm goed te bekijken. Deze halfparasiet behoud ook in deze periode van het jaar haar groene, wat leerachtige blaadjes. In sommige landen is de maretak een symbool van de vruchtbaarheid.